“Dat is niet eerlijk,” zei ik als klein meisje regelmatig, waarop mijn moeder zei: “De wereld is nu eenmaal niet eerlijk, wen er maar aan.” Dat klinkt heel hard, maar over het algemeen had mijn moeder groot gelijk. Ik vond het dan bijvoorbeeld niet eerlijk dat ik een bepaald jurkje niet aan mocht naar school, terwijl die op dat moment in de wasmachine rondjes draaide. En mijn moeder bleek nog gelijk te hebben ook: de wereld is niet eerlijk.
(On)eerlijk
Dat het in de wereld oneerlijk verdeeld is, weten we allemaal wel. In dit bericht deel ik je een aantal stappen die ik neem, om zo eerlijk mogelijk te handelen. Niet om mezelf een beetje op te hemelen (want ik maak heel veel fouten), maar om je te inspireren en motiveren om hetzelfde te doe, of in ieder geval stappen te zetten die bij jou passen.
- Kleding zelf maken: Een van de grootste, meest onrechtvaardige industrieën is wel de kleding industrie. Om vast een tipje van de sluier op te lichten: hier gaat het in Help! Hoe hou ik het vol?! ook over. Dankzij mijn personage Fenna kruip ik zelf ook weer wat vaker achter de naaimachine, maar ik vind het wel lastig om het vol te houden, omdat ik het gevoel heb dat ik het nog helemaal niet kan.
- Ik koop zoveel mogelijk lokaal, zelfs als dat uiteindelijk meer kost. Omdat ik zelf in een lokale boekhandel werk, hoor ik veel over de lokale middenstand. Hoe onmogelijk het is om te concurreren met online giganten. Ook op mijn verlanglijstje (voor mijn verjaardag en ook destijds die van onze bruiloft) geef ik aan dat ik het heel fijn zou vinden als mensen mijn cadeautjes lokaal kunnen kopen. Lukt lokaal echt niet, dan graag bij een kleine, online ondernemer. De afgelopen jaren heb ik flink wat boeken en blogs gelezen over persoonlijke financiën. Het motiveert en inspireert mij vaak om op mijn geld te letten en zo mijn spaarsaldo te laten groeien. Tegelijk heb ik moeite met een tip die veel van deze boeken en blogs delen, namelijk online vergelijken en het bij de goedkoopste webwinkel bestellen. Ik betaal liever 10 of 20 euro meer voor een product, als dat betekent dat ik het bij een lokale ondernemer kan kopen.
Waarom? Geld dat jij uitgeeft bij een grote webshop (ik noem geen naam, maar bijvoorbeeld die van dat blauwe mannetje), verdwijnt grotendeels uit de maatschappij. Het keert niet terug in de (lokale) economie, maar wordt ergens opgepot of belegd. Als jij je boek bij de lokale boekhandel koopt, kan de eigenaar van deze winkel daardoor boodschappen doen bij de bakker, slager en groenteboer. - Boodschappen: Wat betreft bovenstaand puntje vind ik de wekelijkse boodschappen wel lastig. Al lange tijd koop ik mijn eieren bij een lokale boer (dat deden mijn ouders ook al heel lang), beter voor je portemonnee én beter voor de boer. Tegenwoordig halen Jaap en ik ook onze melk lokaal en we willen van de zomer eens rondkijken wat er zoal aan groentes wordt aangeboden (courgettes worden vaak gratis weggegeven, maar om nou elke dag courgettesoep te eten is ook weer te veel gevraagd). Toch is het voor ons, dankzij mijn coeliakie, niet haalbaar om bij de slager (want gepaneerd vlees) en de bakker (want geen veilige glutenvrije omgeving) ons eten te halen.
- Mezelf verdiepen in de oorsprong van een product: Dit geldt vooral voor kleding, maar ook voor andere producten. Op Instagram lijken tegenwoordig bijna alleen meer advertenties van Temu voorbij te komen, Temu is vergelijkbaar met Wish en Aliexpress. Geen zuivere koffie dus. Soms zie ik er iets en denk ik: men, dat lijkt me fijn of handig om te hebben, maar ik koop het niet. Omdat altijd iemand de prijs betaalt voor een koopje. Als jij het niet bent, is de kans groot dat iemand anders dat is. Maar op dit gebied ben ik ook regelmatig de mist in gegaan. Dan kocht ik een product via een gebruikelijke webshop, maar zag ik de kleine lettertjes ‘partner van’ of ‘verzonden door’ over het hoofd en kwam ik er later achter dat het alsnog een geïmporteerd product uit China was. Om die reden koop ik bijna nooit meer iets online.
Tegelijkertijd vind ik eerlijk handelen best moeilijk. In het najaar kwam ik erachter dat ik nauwelijks kleding had voor de winter die paste en het meeste was 5+ jaar oud. Toen heb ik ‘vlug’ een paar truien besteld, bij een webshop waarvan ik zeker weet dat de oorsprong op z’n minst schimmig is. Ik baalde er flink van, maar mijn inkomen is er ook niet naar om een compleet nieuwe, eerlijke garderobe aan te schaffen. Hetzelfde geldt voor mijn nieuwe fiets. Die komt niet bij de lokale fietsenmaker vandaan, omdat het bijna €300 scheelde met de online-variant. Eerlijk handelen is een continue worsteling. Jaap en ik hebben het er regelmatig over, wat we een aanvaardbaar bedrag vinden om meer te betalen voor een product als je het lokaal kunt kopen. We hebben nu een grens afgesproken (en die fiets zat daar dus boven) en als ons inkomen verandert, kunnen we misschien ook die grens aanpassen.
Hoe je het ook wendt of keert: de wereld is niet eerlijk, maar met kleine stapjes kunnen we bijdragen aan wat meer evenwicht.
Welke stap zet jij om zo eerlijk mogelijk te handelen?
Liefs,
Mirjam
