‘Ha Mirjam, ik heb (al) je boeken gelezen en ik geniet er ontzettend van. Ik zou zelf ook wel een boek willen schrijven, heb je misschien tips voor mij?’ De laatste tijd krijg ik steeds vaker mailtjes en DM’s op Instagram in deze trant. Natuurlijk voel ik me vereerd en help ik mensen graag. Maar om iedereen individueel te woord te staan is nogal een opgave die me van mijn daadwerkelijke schrijfwerk afhoud… Dus, wat doe ik dan?
De reden dat ik niet zo makkelijk antwoord kan geven op al deze berichten en mailtjes heeft er alles mee te maken dat er geen duidelijk stappenplan is om een boek te schrijven. Als het er was, zou ik het met plezier met iedereen delen. Maar als het zo makkelijk was denk ik dat veel meer mensen het zouden doen. Maar wat kan ik dan wel doen? Als ik deze vraag krijg verwijs ik bijna altijd naar mijn YouTube kanaal en blog, waar ik tussen de regels door schrijftips deel. En terwijl ik nadacht over het onderwerp van dit blogbericht, bedacht ik me dat er misschien … heel misschien toch wel een stappenplan is.
Stappenplan
Ik moet je wel waarschuwen, het is geen stappenplan waarmee ik je een bestseller garandeer. Het is alleen wel een advies dat ik iedereen die schrijft of wil schrijven wil meegeven. Doordat ik mezelf aan dit stappenplan heb gehouden, is het me uiteindelijk gelukt om een verhaal af te maken en naar een uitgever te sturen. Dat werd uiteindelijk mijn debuut, De opdracht. Dit is in het kort het stappenplan:
- Voorbereidingen
- Schrijven
- Herschrijven
Nu kan ik me voorstellen dat je wat meer duidelijkheid wilt bij elke stap, want dit is natuurlijk wel erg kort.
Voorbereidingen
Hoeveel voorbereidingen je treft voordat je een verhaal gaat schrijven is aan jezelf. Persoonlijk vind ik het prettig om de personages voor een groot deel uitgewerkt te hebben, hoewel ik hen gaandeweg het verhaal beter leer kennen. Daarnaast wil ik altijd helder voor ogen hebben waar het verhaal eindigt, zodat ik weet waar ik naartoe kan schrijven en de juiste vaart in het verhaal kan houden. Ik werk ook altijd de hoofdstukindeling uit, hoewel er tijdens het schrijven ook dingen kunnen veranderen, daar ben ik niet te krampachtig in. Ik weet dat er ook schrijvers zijn die weinig voorbereidingen treffen en zich door de verhaallijn laten verrassen. Als dat voor jou werkt, prima. Maar als je er al diverse keren tegenaan loopt dat je een verhaal niet afschrijft, wordt het misschien tijd om toch zo’n hoofdstukplanning te maken.
Schrijven
En dan is het zo ver, je voorbereidingen zijn allemaal gedaan en je kunt gaan schrijven. Super! Voor mijzelf voelt het altijd weer als een nieuw avontuur en hoewel ik het vaak wel lastig vind om de eerste zin op papier te krijgen, gaat het al snel beter. Wat echt belangrijk is bij deze fase van het stappenplan is dat je blijft schrijven. Ga niet twijfelen aan je verhaal, maar schrijf verder, totdat je de laatste zin hebt geschreven. En ook al heb je een ontevreden gevoel daarover, ga niet zomaar schrappen in je verhaal terwijl je nog met de schrijffase bezig bent. Een eerste versie hoeft niet perfect te zijn (dat kán ook niet), een eerste versie hoeft alleen maar geschreven te worden.
Herschrijven
En dan is het zo ver, de eerste versie van je verhaal is af. Gefeliciteerd! En nu? Leg het een tijdje aan de kant en houd je met een ander project bezig (of eventjes helemaal met niks). Ga na een maand je verhaal lezen (het liefst een geprinte versie) en bedenk dan hoe je het kunt gaan herschrijven. Maak hier een plan voor. Het beste is om eerst de grote dingen aan te pakken, scènes die niet kloppen in de grote verhaallijn aanpassen bijvoorbeeld. Later heb je wel tijd om de kleine dingetjes, zoals storende woordherhalingen aan te pakken.
De juiste volgorde
Natuurlijk spreek ik hier voor mezelf, er zullen vast wel schrijvers zijn die het anders aanpakken, maar persoonlijk denk ik dat je met dit plan een succesformule in huis hebt. Daarbij is het ontzettend belangrijk dat je de juiste volgorde hanteert en je daaraan vasthoudt. Vooral stap 2 en 3 van elkaar scheiden is hierin belangrijk. Ga niet herschrijven terwijl je nog bezig bent met het schrijven van versie 1. En geloof me, dit is iets wat ik ook regelmatig tegen mezelf moet zeggen. Het probleem van herschrijven tijdens het schrijven van versie 1 is dat je vaak van geen ophouden weet. Vervolgens kan het je het gevoel geven dat je niet verder komt met je verhaal, waardoor je in een writer’s block terecht komt. En probeer daar maar eens uit te komen. Echt, ik geloof in dit stappenplan. Zorgen dat je voorbereidingen op orde zijn, het schrijven van de eerste versie en dan pas herschrijven.
Tot slot, nog een opmerking van bekende auteur Wim Daniëls over herschrijven: “Herschrijven is een heel normale taak en zaak voor een schrijver. Niet één keer herschrijven, maar vier of vijf keer.” Maar goed, hier zal ik in de toekomst nog wel meer over schrijven.
Kan jij iets met dit stappenplan?
Liefs,
Mirjam
PS: Mijn logboek komt maandag iets later dan gebruikelijk online in verband met mijn vakantie, maar hij komt wel!
Leuk schrift, die heb ik ook😂
Ik doe het wel anders. Eerst bedenk ik een hoofdpersoon, zijn/haar gezin, hobby’s en vrienden. Daarna begin ik met schrijven. Ik heb altijd een onderwerp waar het boek sowieso over moet gaan en dan zie ik wel.
Van de HEMA, hè 😉 Ergens doe je dan nog wel hetzelfde als ik hoor … als ik het goed begrijp. Want de hoofdpersoon bedenken enzo hoort bij voorbereidingen en daarna begin je met schrijven. Ik ontdek vaak gaandeweg het verhaal ook nog heel veel dingen over de personages en dergelijke, dus dat loopt wat meer door elkaar dan het schrijven en herschrijven. Dat vind ik eigenlijk vooral het belangrijkste om goed uit elkaar te houden 😉
Bedankt, en dat samen met al je andere tips maakt een schrijfhandleiding. Vooral je voorbereidingsfase vind ik heel interessant. Daardoor groeit ook de inspiratie. Tot heden heb ik je fase 1 en 2 gedaan, en ben tevreden. Afschrijven en herschrijven liggen nog te wachten. Ik vind het zo fijn dat je jouw tips deelt, want dat is waardevol voor andere minder ervarenen en motieveert ook om door te gaan. Zo creer je meer schrijvers.
Dank je wel voor je reactie 🙂 En alvast veel succes met afschrijven en herschrijven. Ik vind het tof dat ik zo inspirerend mag zijn voor andere mensen!
Wat leuk dat je vaak vragen van je lezers krijgt over hoe je een boek schrijft en via deze blog daar goed antwoord op kan geven. Goed ook dat je die opmerking van Wim Daniëls aanhaalt, veel beginnende schrijvers hebben onterecht nog het idee dat ze hebben gefaald als ze moeten herschrijven.
Ja, het is zeker leuk om dat soort vragen te krijgen, maar soms ook wel lastig. Ik hoop maar dat m’n blog goede antwoorden geeft. En anders kan ik ze altijd nog doorsturen naar jou, toch? 😉
Ik hou heel erg van verhalen schrijven wat ik ook wel eens heb gezegd bij het vervolgverhaal . Ik droom er ook echt van om later een boek te schrijven. Dat het ook echt uitgegeven kan worden. Bedankt voor de tips!
Graag gedaan, vooral heel veel oefenen!
Ik schrijf een boek over mijn eigen pony, van toen ze bij ons kwam tot nu, en dan hoef ik geen hoofdpersoon te bedenken want mijn pony is natuurlijk echt. De hoofdstukken doe ik niet, ik deel het op in stukken, dus eerst werd Rosita geboren, toen kwam ze bij ons, toen werd ze 2 jaar, toen 3, en 4.
Leuk! En inderdaad, als je leeftijden gebruikt, hoef je niet per se hoofdstukken te doen. Veel succes!