Schrijfpraat #61 De do’s en don’ts van een eerste versie

Twee weken geleden beloofde ik al dat ik iets meer zou vertellen over de beruchte eerste versie, in het bericht waarin ik iets meer vertelde over de schrijflessen van Stephen King. Ik besloot een lijstje met do’s en dont’s te maken, gebaseerd op mijn persoonlijke ervaring. Uiteraard hoop ik dat jij hier iets mee kunt.

Do’s

• Probeer je eerste versie snel te schrijven. Stephen King zegt in zijn boek Over leven en schrijven dat hij zichzelf maximaal drie maanden geeft voor de eerste versie. Dat komt overheen met de tijd die ik mezelf geef voor een eerste versie, hoewel het soms zelfs nog sneller gaat. Mijn boeken zijn dan ook een stuk dunner dan de boeken van deze beroemde auteur. Ik begrijp het heel goed als je die drie maanden niet gaat redden. Tenslotte deed ik zo’n drie jaar over de eerste versie van De opdracht. Het probleem was echter wel dat ik het project regelmatig heb opgegeven, terwijl consistent aan een manuscript werken ervoor zorgt dat je enthousiast over en betrokken bij je project blijft.
• Zorg ervoor dat je voor ogen hebt waar je naartoe gaat. Niets is zo lastig als een manuscript schrijven en iedere dag moeten bedenken waar het precies naartoe gaat. Ik maak altijd een globale verhaallijn, die ik vervolgens omzet in een hoofdstukindeling. De hoofdstukindeling is ook geen uitgebreid document, per hoofdstuk schrijf ik in vijf à zes regels op wat er gebeurd. Als ik het hoofdstuk daadwerkelijk ga schrijven plan ik ‘m wel wat dieper uit. En mocht er zich onverwachts een beter idee voordoen voor het verhaal, dan pas ik me daarop aan.
• Wees flexibel. Zoals ik hierboven al schreef kan het soms gebeuren dat bepaalde gebeurtenissen zich voordoen, personages die een andere kant op lijken te gaan. Probeer dan niet krampachtig vast te houden aan je geplande idee, maar wees ook een beetje flexibel hierin.
• Houd vol. Tot m’n twintigste had ik vooral veel losse flodders voor verhalen liggen, een paar geschreven hoofdstukken, een lijst met ideetjes en steeds kwam er weer wat bij. Pas toen ik mezelf toelegde op één idee lukte het me een manuscript af te ronden. Dit heeft uiteraard ook met punt één te maken.

Don’ts

• Herschrijven tijdens het schrijven van de eerste versie. Ik heb hier ooit al een uitgebreide blog over geschreven, dus lees die vooral nog even terug. Er zijn auteurs die het wel kunnen, maar bij velen staat het alleen maar de flow in de weg. Schrijf eerst die eerste versie (bij voorkeur binnen 3 maanden tijd) en leg daarna het manuscript een tijdje aan de kant.
• Meteen na afronding van versie één herschrijven. Oké, dit gaat officieel niet over de eerste versie, maar ik ben ervan overtuigd dat ook dit een slecht idee is. Als je een eerste versie hebt afgerond lukt het je niet met een neutrale blik naar het manuscript te kijken. Je vindt het óf helemaal geweldig dat je een eerste versie hebt afgerond (groot gelijk) of je vindt het complete bagger (kan ook zomaar waar zijn, een eerste versie hoeft niet perfect te zijn). Als je het een paar weken aan de kant legt en je met andere dingen bezighoudt, kan je er weer met een frisse blik naar kijken.
• Denken dat je herschrijven niet nodig is. Oké, de don’ts hebben vooral veel met herschrijven te maken, maar te vaak hoor ik nog verhalen van schrijvers die hun eerste manuscript hebben afgerond en denken dat herschrijven niet nodig is. Pas kreeg ik zelfs de vraag van één van hen waarom ik mijn verhalen nog steeds herschrijf. Omdat ik weet dat de eerste versie niet goed is en dat hoeft de eerste versie ook niet te zijn: de eerste versie hoeft alleen maar geschreven te worden.
• Moedeloos worden. Ik kan me goed voorstellen dat je halverwege je manuscript bent en het allemaal niet meer ziet zitten. De verleiding kan heel groot zijn om ergens anders aan te beginnen, een project waar je veel enthousiaster over bent. Maar: maak het af. Dat punt waar je nu bent aangekomen, kom je hoogstwaarschijnlijk ook tegen in je nieuwe project. Het middenstuk is een heel gevaarlijke plek voor een auteur, het is zo verleidelijk om op te geven. Maar hierbij: doe het niet, ga door met schrijven, jouw verhaal is de moeite waard om verteld te worden.

Welke do of don’t moest jij echt even horen vandaag?

Liefs,

Mirjam

Kom me volgen op social media

• 
• 
• 
•