Schrijftip #18 Perspectief

Om de een of andere reden zie ik er altijd tegenop om een schrijftip berichtje te schrijven, maar als ik dan eenmaal bezig ben vind ik het fantastisch en wil niet stoppen. Misschien zie ik er tegenop omdat ik weet dat ik geen expert ben. Ik ben bang dat er een superprofessionele schrijver op mijn blog komt kijken en me stiekem uitlacht … Ga je gang, superprofessionele schrijver, want deze tips komen uit mijn persoonlijke schrijfervaring en zijn dus relevant 😉

Vandaag wil ik het met je hebben over een van de belangrijkste dingen van het schrijven: perspectief. Eerst vertel ik je graag een paar algemene zaken over perspectief en vervolgens laat ik je een paar van mijn persoonlijke struggles en ontdekkingen lezen.

Algemeen
Perspectief is de bril waardoor we een verhaal lezen. Er zijn verschillende mogelijke vertellers voor een verhaal: de persoonlijke verteller (een persoon die zijn of haar verhaal vertelt), de alwetende verteller (deze verteller weet alles over elk personage) en de neutrale verteller (deze verteller functioneert als een soort camera, hij registreert alles, maar deelt weinig persoonlijks).

Verdieping
Een auteur kan spelen met deze verschillende perspectieven. Zo kan hij een verhaal schrijven waarin één persoonlijke verteller een rol speelt. Als er sprake is van een mysterie, verhoogt dit de spanning in het verhaal, want we kennen alleen de gedachten van de persoonlijke verteller en wie zegt dat deze gelijk heeft? Ook kan een auteur ervoor kiezen om een neutrale verteller te nemen. Deze registreert alleen acties, maar niet de gedachten van de hoofdpersonages. Dat kan het mysterie ook vergroten, want waarom doen de personages bepaalde dingen? Om zich perspectieven eigen te maken, moeten schrijvers veel oefenen.

Persoonlijk
Ikzelf werk meestal met een persoonlijk perspectief, dat heeft ook mijn voorkeur in boeken die ik lees. Ik vind het lastiger om me te concentreren op een boek en te genieten van het verhaal wanneer er een alwetende of neutrale verteller aan het woord is. Maar schrijven vanuit een persoonlijk perspectief kent ook zo z’n moeilijkheden. Een van mijn grootste valkuilen is iets beschrijven wat het personage niet kan weten.

Neem bijvoorbeeld de zin: ‘Sannes wangen werden rood.’ Als Sanne het hoofdpersonage is van het verhaal en het uit haar perspectief wordt beschreven, kan ze niet zeker weten dat haar wangen rood worden (tenzij ze voor een spiegel staat). Ze kan het warm krijgen, ze kan het bloed naar haar wangen voelen stijgen en ze kan bedenken dat ze nu wel echt een rood hoofd moet hebben. Maar zeker weten … dat kan niet.

In een nieuw verhaal dat ik schrijf, werk ik met twee hoofdpersonages. Ik wissel deze, meestal, per hoofdstuk af. Soms is er een perspectiefwisseling in het hoofdstuk, maar ik geef deze duidelijk aan met een drietal sterretjes op een regel die voor de rest wit is. Allereerst omdat het voor mezelf dan duidelijk is dat ik nu naar het andere personage moet gaan. De personages zijn behoorlijk verschillend en die sterretjes helpen mij eraan herinneren dat ik nu schrijf over een ander karakter. Hoe mijn uitgever dit gaat doen (mocht dit als boek uitgegeven worden) weet ik niet. Ik hoop wel dat er een duidelijke aanwijzing komt als het perspectief wijzigt. Als fervent lezer weet ik hoe verwarrend het kan zijn als het perspectief, zonder verdere aankondiging, verandert. Ik vind een consistent perspectief heel belangrijk en ik irriteer me echt als een auteur hier lak aan heeft. En helemaal als het een NYT bestseller auteur betreft 😉

Wat is jouw visie op perspectief?

Liefs,

Mirjam

Inspiratie voor het algemene gedeelte vond ik hier.

Kom me volgen op social media

• 
• 
• 
•